De N59 is vernieuwd door slimme en duurzame oplossing
Emissieloos bouwen, is dat iets voor de toekomst? Integendeel: bij de N59 bracht Heijmans het al in de praktijk. Tot tevredenheid van de opdrachtgever. Toch zijn er nog wat hobbels te overwinnen. ‘Een dieseltruck kan 24/7 rijden, maar een elektrische vrachtwagen moet om de paar uur opladen.’
Het vraagstuk
De meeste automobilisten in Zeeland en Zuid-Holland kennen de N59. Deze autoweg verbindt Bruinisse op Schouwen-Duiveland en knooppunt Hellegatsplein met elkaar. Om de doorstroming en verkeersveiligheid te verbeteren, was de N59 toe aan een opknapbeurt.
Over een tracé van zo’n zes kilometer ging het onder andere om het aanbrengen van een fysieke rijbaanafscheiding en het realiseren van een 100 km/u stroomwegprofiel voor de N59, die bestaat uit twee keer één rijbaan. Daarbij hadden Rijkswaterstaat en de provincies Zeeland en Zuid-Holland bij de uitvraag speciale aandacht voor de projectdoelstelling Duurzaamheid.
Wereldopgave in de regio
‘Duurzaamheid is een wereldopgave waaraan wij ook vanuit de regio invulling moeten geven’, zegt Marianne van Aacken daarover. Ze is sinds 2010 Senior Projectmanager bij de afdeling Projecten en Programma’s van de provincie Zuid-Holland. De provincie stuurde de werkzaamheden aan wegens capaciteitsgebrek bij Rijkswaterstaat en omdat volgens Van Aacken veiligheid, doorstroming en duurzaamheid hoog op het provinciale prioriteitenlijstje staat. ‘We zochten een partij die die voor de werkzaamheden optimaal invulling zou geven aan de eisen van RWS, maar ook met oplossingen kwam die invulling geven aan de projectdoelstelling duurzaamheid - waaronder circulariteit en uiteraard ook CO2-reductie. Heijmans kwam uiteindelijk als winnaar uit de bus.’
De oplossing
Emissieloos als troef
Het plan van Heijmans bestond uit verschillende onderdelen. Denk aan de inzet van duurzamere asfaltmengsels, of het idee om een eerder gebruikte vangrail van een andere weg in te zetten. Grootste troef was om de werkzaamheden geheel emissieloos uit te voeren. ‘Heijmans diende een slim plan in op het gebied van duurzaamheid’, zegt Van Aacken. ‘Zo vonden we het een goed idee van Heijmans om een deel van de bestaande weg te laten liggen. Minder weghalen is óók duurzamer. Daarnaast was dit een goede oplossing voor het enorm korte tijdsbestek van drie weken waarbinnen het werk uitgevoerd moest worden. Uiteindelijk bood Heijmans de beste integrale oplossing.’
Vrachtwagens en asfalteermaterieel
Heijmans zette voor de werkzaamheden maar liefst achttien elektrische materieelstukken in, aldus Rens van Laerhoven, projectleider Heijmans Infra regio Zuidwest. ‘Van vrachtwagens en kranen tot asfalteermaterieel. Veel van deze machines hebben we zelf in huis. Dat moet ook wel, want we krijgen steeds vaker verzoeken om emissieloos te bouwen. Voor de machines die we niet hadden, gebruikten we die van samenwerkingspartijen. Zo hebben we de belofte van emissieloos bouwen aan de provincie kunnen waarmaken.’
Laden aan de wind
Het bij elkaar halen van het benodigde elektrisch aangedreven materiaal bleek nog maar een van de uitdagingen waar Heijmans voor stond. ‘Het opladen ervan tijdens de werkzaamheden vraagt om een uitgekiende planning – maar natuurlijk ook om voldoende laadpunten in de omgeving’, vertelt Van Laerhoven. ‘Je wil dat natuurlijk niet doen door dieselaggregaten neer te zetten. Uiteindelijk vonden we ze in de buurt, bij een laadplein van een windmolenpark van energiebedrijf Greenchoice. Daar hebben we veertien aansluitingen gecreëerd om ons materieel op te laden. Verder gebruikten we een snellader in de buurt waar vrachtwagens tussentijds een kwartiertje konden opladen. En we transporteerden verschillende materialen via het water, wat de CO2-uitstoot verder deed dalen.’
Het resultaat
Extra uitdaging
Van Aacken van provincie Zuid-Holland kijkt tevreden terug op de werkzaamheden. ‘Het is mooi om te zien hoeveel emissieloos materieel er inmiddels beschikbaar is, maar ook hoe Heijmans zich geeft ingespannen om dat materieel allemaal voor dit werk bij elkaar te krijgen. En natuurlijk fantastisch dat Heijmans een oplaadmogelijkheid vond bij het windmolenpark. Ik weet dat het logistiek best een uitdaging is om zo’n opdracht emissieloos in te vullen. Een dieseltruck kan 24/7 rijden, maar een elektrische vrachtwagen moet om de paar uur opladen. Dat was binnen het korte tijdsbestek dat beschikbaar was voor de opdracht een extra uitdaging. Maar het is gelukt!’
Anders denken en werken
Ook Heijmans is blij met het resultaat. ‘Mede dankzij de goede samenwerking met de opdrachtgever, die bijvoorbeeld regelde dat we een volledige rijbaan tot onze beschikking hadden door een afsluiting van het werkvlak. Het werken met emissieloos materieel zal in de toekomst alleen maar vaker voorkomen. De machines zijn niet zozeer het probleem – het vergt een andere denk- en werkwijze. Vooral op het gebied van de laadinfra voorzie ik de komende jaren nog wel uitdagingen, onder andere bij netbeheerders. Er ligt niet altijd een windmolenpark om de hoek. Maar in dit geval kwam het uitstekend van pas’, sluit Van Laerhoven af.
Meer weten?
Projectleider