Hoe de Piet Heintunnel een technologische facelift kreeg

De vijftienhonderd meter lange Piet Heintunnel verbindt het centrum van Amsterdam met Zeeburgereiland en IJburg. De autotunnel onder het Amsterdam-Rijnkanaal werd in 1997 in gebruik genomen en was bijna een kwart eeuw later toe aan een grondige renovatie. Ronald Siebrand was als programmadirecteur Aanpak Wegtunnels Amsterdam nauw betrokken bij deze operatie.

Toekomstbestendige tunnel

Het programma beoogde onder andere om de wegtunnels in de hoofdstad een flinke update te geven. ‘We hadden daarbij twee belangrijke doelstellingen: de tunnels moeten voldoen aan de tunnelwetgeving én we wilden de tunnels toekomstbestendig maken. Daarbij richtten we ons op: veilig te gebruiken, eenvoudig te bedienen en makkelijk te onderhouden. Bij de renovatie van de Piet Heintunnel keken we daarvoor bijvoorbeeld naar het bedienconcept waarmee wij ingrijpen als de systemen in de tunnel uitvallen of als er een incident in de tunnels is. Dat concept was verouderd en hebben we vervangen door nieuwe technieken met een uniforme functionaliteit dat ook toepasbaar is voor de andere tunnels in de stad.’

Integrale blik

De renovatie van de Piet Heintunnel was een lastig uitvoerbaar project, aldus Siebrand. ‘De tunnel is een belangrijke verkeersader in de drukke stad Amsterdam. Bovendien ging het om een vrij omvangrijke ingreep, waarbij de tunnel vijftien maanden voor het verkeer gesloten zou worden.’ Vanwege de complexiteit besloot de gemeente Amsterdam voor een alliantie met Heijmans en Yunex Traffic. Siebrand: ‘De gemeente Amsterdam is na Rijkswaterstaat de grootste tunnelbeheerder van Nederland. De opgave waar we in de stad voor staan is te groot om het alleen te kunnen doen. We willen graag optrekken met private partijen bij de omvangrijke opgave van het onderhoud van onze wegtunnels. De alliantie met Heijmans en Yunex Traffic was daarvoor een goede oplossing. We hadden daarbij het voordeel van een integrale blik en gezamenlijke aanpak van alle partijen.’

Technisch hoogstandje

Die integrale aanpak en gezamenlijke aanpak is ook hard nodig, aldus Siebrand. ‘Een tunnel was vroeger niet veel meer dan een betonnen doos waar je doorheen kon rijden. Maar door wetgeving en veiligheidseisen is die betonnen doos eigenlijk steeds minder interessant geworden – het gaat nu veel meer om de technologie erin. Een tunnel is tegenwoordig een technisch hoogstandje boordevol installaties. Voor het beheer en onderhoud ervan is het belangrijk om al in een vroeg stadium integraal naar het gebruik van de tunnel te kijken. Er is namelijk steeds meer verwevenheid tussen verschillende disciplines, ook bij de renovatie van de Piet Heintunnel.’

Veel flexibiliteit

Siebrand kijkt positief terug op de samenwerking binnen de alliantie en de renovatie van de tunnel. ‘Tijdens de werkzaamheden werden we geconfronteerd met de covid-uitbraak. Dat maakte het toch al complexe project nóg uitdagender. De Piet Heintunnel zou vijftien maanden dichtgaan. Dat zijn er door de pandemie ruim achttien geworden. Heijmans en Yunex Traffic toonden in deze periode gelukkig veel flexibiliteit. Het had in mijn ogen niet anders en beter gekund dan via deze integrale samenwerking. Wat we ervan hebben geleerd? Ik denk dat er vooraf al bepaalde keuzes waren gemaakt over de aanpak, waar de gemeente niet meer van wilde afwijken. Dat waren goede beslissingen, maar wellicht was er nog meer mogelijk geweest op basis van een goede kennisuitwisseling en gebruikmakend van de ervaring van de partners. Samen bereiken we dan nog meer.’